Ο τόμος συγκεντρώνει τα Πρακτικά του Συνεδρίου που διοργάνωσε στις 28-29 Νοεμβρίου 2006 ο Τομέας Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Παν/μίου Θράκης, με το ίδιο θέμα. Πρόκειται για ένα επίκαιρο θέμα Αντεγκληματικής Πολιτικής που απασχολεί ολόκληρη την Ευρώπη, η απάντηση της οποίας εντοπίζεται περισσότερο σε μια μεγαλύτερη θωράκιση κατά της μετανάστευσης, παρά σε πολιτική ένταξης των αλλοδαπών. Υπό τον τόμο αυτό καλύπτονται διαφορετικές οπτικές γωνίες προσέγγισης του φαινομένου, τόσο από τη θεωρία του Ποινικού και Δημοσίου δικαίου, αλλά και της Εγκληματολογίας, όσο και από τη δικαστηριακή πρακτική, αλλά και την οπτική των διεθνών και εθνικών μη κυβερνητικών οργανισμών που έρχονται κάθε μέρα αντιμέτωποι με το πρόβλημα.

Από τα πρώτα ερωτήματα που τίθενται είναι το πρόβλημα της έκτασης και της μορφής της εγκληματικότητας που συνάπτεται με ή αποδίδεται στην παρουσία των μεταναστών και των προσφύγων στον ελληνικό χώρο, με τα προβαλλόμενα από τα ΜΜΕ στερεότυπα του «επικίνδυνου αλλοδαπού» και τον φόβο του εγκλήματος που επιτείνει την περιθωριοποίηση, τα προβλήματα που υπάρχουν από πλευράς αλλοδαπών, αλλά και τα προβλήματα και οι ελλείψεις που αναφύονται από πλευράς της ελληνικής νομοθεσίας απέναντι στους αλλοδαπούς, μετανάστες και πρόσφυγες, καθώς και ειδικότερα νομικά ζητήματα τόσο ουσιαστικού όσο και δικονομικού δικαίου. Το θέμα προσεγγίζεται από τρεις κυρίως άξονες: ο πρώτος αφορά στη σχέση ένταξης και εγκληματικότητας και επικεντρώνεται στο ζήτημα της μη ένταξης ως παράγοντος εγκληματικότητας των αλλοδαπών, αλλά και εκμετάλλευσης και αποκλεισμού των αλλοδαπών, ο δεύτερος επικεντρώνεται στα προβλήματα ένταξης των αλλοδαπών νομικά και πρακτικά και τέλος, ο τρίτος αφορά στα νομικά προβλήματα (ποινικοδικονομικά και διοικητικά) που δημιουργούνται σε σχέση με την παραμονή των αλλοδαπών και στη διαφοροποίηση τους σε σχέση με την κλίμακα δικαιωμάτων που απολαμβάνουν (πρόσφυγες, μετανάστες).

Για την παραπάνω προσέγγιση περιέχονται εισηγήσεις σε τρεις ενότητες που καλύπτουν ανάλογες θεματικές, όπως ενδεικτικά: σχετικά με τους παράγοντες μη ένταξης και περιθωριοποίησης των αλλοδαπών με αναφορά στις δυσκολίες ένταξης θεσμικά και πρακτικά για κάθε ομάδα αλλοδαπών (μετανάστες, αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες), σχετικά με την ποινική ευθύνη του αλλοδαπού, αλλά και του μεταφορέα για την παράνομη είσοδο στην επικράτεια, και τέλος, εισηγήσεις σχετικές με τα δικονομικά προβλήματα που ανακύπτουν σε σχέση με τους αλλοδαπούς σε όλες τις φάσεις της ποινικής, αλλά και της διοικητικής διαδικασίας, καθώς και σχετικές με τη δικαστική προστασία και τα δικαιώματα των αλλοδαπών.